ตรวจรักษาโรค

เป็นการจับชีพจรเพื่อตรวจวิเคราะห์ผู้ป่วย

1. ตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุของการเจ็บป่วยที่เรียกว่า สมุฏฐานวินิจฉัย หรือการตรวจตรีธาตุ คือหาสาเหตุของโรคว่าเกิดจากตัวคุมธาตุ( วาตะ ปิตตะ เสมหะ )ตัวใด เพื่อประเมินการกำเริบ หย่อน หรือ พิการ เช่น ถ้าตรวจพบภาวะวาตะมากไป จะมีลมในกระเพาะอาหาร หรือกรดไหลย้อน ภาวะอาหารไม่ย่อย ท้องอืด เป็นต้น

2. การตรวจประเมินความรุนแรงของโรค ความหนักเบา ของโรคและช่วยบอกพยากรณ์โรคและการวางยาคนไข้ด้วยตำรับใด

การจับชีพจรของเวชกรรมไทย จึงต้องบอกข้อมูลให้ได้ถึง 5 ประเด็น คือ ความลึก(Deep) ความเร็ว (Rate) ความแรง(Intensity) ขนาด(Size) จังหวะ(Rhythm)